Nothing is more important than to be rooted in consciousness.

-->

Falling out of my mind into presence.

-->

One sentence should do the trick. (UG Krishnamurti)

-->

Ach, zwijgen is misschien wel het beste...(Gustaaf Rutgers)

-->

What is = is. (Eckhart Tolle). De poort, de magische formule naar aanvaarding van wat al is en dus niet meteen veranderd kan worden.

-->

Mijn verhaal

Van psychoticus tot mysticus (met een diploma geneeskunde)

Ik zal in de tekst die volgt, proberen mijn leven te schetsen. Misschien hebben andere mensen hier iets aan. Er zijn een aantal levensverhalen van andere mensen die gelijkaardige dingen hebben meegemaakt, die mij geholpen hebben. Ook al is elk levensverhaal natuurlijk uniek en onnavolgbaar.

De kinderjaren (0-20)

Over mijn kinderjaren kan ik vrij kort zijn. Ik was een brave jongen die goede punten haalde op school. Toch was er toen al iets in mij dat op zoek was naar de waarheid achter de dingen. Ik leerde wat men wou dat ik leerde op school en ik reproduceerde de kennis op het examen maar de kennis was niet echt bevredigend. Iets in mij voelde toen al dat er iets was achter de dingen waar blijkbaar niemand in mijn omgeving van op de hoogte was. Ik groeide op in een katholieke omgeving (niet meer al te streng, het waren de jaren zeventig en tachtig). Religie interesseerde mij wel, omdat ze daar met de grote vragen bezig zijn maar de katholieke godsdienst en hoe ze georganiseerd was (kerk, mis, geboden en verboden, zonden,…) was ook vrij onbevredigend. Het feit ook dat er een verschil gemaakt werd tussen gelovige mensen en ongelovige mensen was voor mij een fundamentele fout. Wel was ik erg geïnteresseerd in de figuur van Jezus. Ik weet nog dat ik in de derde kleuterklas al het verhaal van Jezus zijn dood voorgeschoteld kreeg en dat ik erg verbaasd was dat hij doodging. Ik had verwacht dat hij net vóór de kruisiging gered zou worden zoals in de film maar nee hij ging echt dood. Ik was gefascineerd. Wat was de betekenis hierachter? Niemand kon het mij goed uitleggen. Ze zeiden wel dat hij daarna was opgestaan uit de doden maar dat wou ik dan wel eerst eens zien (een beetje zoals de ongelovige Thomas).

Ik hoorde ook de verhalen over Jezus in de bijbel. Ik was verbaasd hoeveel dingen die de kerk zei en deed in volledige tegenstelling waren met de woorden van Jezus. Om maar een paar dingen te noemen: Waarom tegen scheiden zijn terwijl Jezus voor de volledige vergiffenis van alles en iedereen is? Waarom tegen vrouwen die abortus plegen zijn? De lijst is lang.

Het verhaal hierboven wekt misschien de indruk dat ik de hele tijd met die dingen bezig was, dat is zeker niet het geval. Ik was een vrij normaal kind. Ik speelde graag voetbal, had vriendjes. Ik ben wel altijd een stille geweest zoals ze zeggen. Ik kan dan wel raak uit de hoek komen, terwijl niemand het verwacht.

Op het eind van de humaniora moest er gekozen worden wat ik ging studeren. Ik heb wel met een aantal mogelijkheden gespeeld: filosofie (maar welk beroep kun je daar mee doen?), psychologie, geneeskunde. Uiteindelijk is het geneeskunde geworden. Ik wou andere mensen helpen en ik vond dat een iets fundamentelere opleiding dan psychologie.

De eerste psychose en de tweede psychose (20-28)

De eerste twee jaar verliepen vrij vlot. Na de tweede kandidatuur is het beginnen mis te lopen. Alhoewel kunnen we hier spreken van mislopen? Voor de maatschappij (en mijn omgeving) natuurlijk wel, die willen dat je braaf blijft verder studeren, je diploma haalt, en gaat werken met dat diploma. Het leven had duidelijk andere plannen met mij. (Life is what happens to you when you’re busy making other plans).

Ik las in de vakantie veel boeken. Ik verslond ze. Veel filosofie, hoe zwaarder, hoe liever. Op het eind van de vakantie begon er meer en meer energie in mijn lichaam te stromen. Ik heb er geen andere woorden voor. Ik weet dat het woord “energie” je direct verdacht maakt in wetenschappelijke kringen. Maar welk woord zouden zij gebruiken als ze overspoeld werden door warmte, kracht, liefde? Er is maar één conclusie mogelijk: zij hebben dit duidelijk nog niet meegemaakt.

Het probleem was dat die energie zo krachtig was, dat ik ze niet meer kon controleren. Je zou kunnen zeggen dat ik bezeten was.

Intermezzo: Psychose en Mystiek

Er zijn veel verklaringen waarom dit fenomeen (psychose) optreedt. Hoe het komt dat het misloopt bij de psychoticus en niet bij de mysticus (die nochtans ook dezelfde energie kent). Mijn vraag opnieuw is: loopt het wel mis? Of is dit een proces waar men (de psychoticus) door moet? Dit is echt een fundamenteel verschil met de houding van de psychiatrie: daar moet het ten allen prijzen gestopt worden, ik denk dat men erdoor moet, bijna zoals bij een bevalling. Het is een raar idee dat men een bevalling wil tegenhouden, niet?

Volgens mij mag de psychiatrie het proces begeleiden, en de scherpe kanten afzwakken met medicatie indien nodig, maar hun visie heeft een grondige herziening nodig. De psychoticus is sterker dan zij denken. In plaats van hem te overtuigen dat hij ziek en zwak is, zouden ze beter zijn kracht versterken waar mogelijk. In plaats van te zeggen: stop, je bent verkeerd bezig! Zouden ze moeten zeggen: ga door, je bent sterk genoeg om hierdoor te geraken!

Om terug te komen op de vergelijking met de bevalling kan men zich afvragen wat er dan geboren wordt door de psychose? Wat is het positieve? Is er wel iets positiefs? Uit de realiteit blijkt inderdaad dat de psychotici na de psychose door een diep dal gaan waar niets nog zin lijkt te hebben. Dat is echter niet de eindfase, al kunnen sommige psychotici daar wel in blijven steken of ze plegen zelfmoord in deze fase. Juist in deze fase is het van levensbelang dat andere mensen die er ook doorheen zijn gegaan (of noties hebben van dit proces) de nieuwe psychotici bijstaan. Op dit moment is er op dit vlak een schrijnend vacuüm in de hulpverlening.

Uit een psychoticus kan een mysticus geboren worden. Mysticus is een term die in het Westen in de vergetelheid is geraakt. Al zijn er ook in het Westen veel voorbeelden. Meister Eckhart om er maar één te noemen. Men kan natuurlijk ook mysticus worden zonder door een psychose te gaan maar voor sommige mensen lijkt een psychose de weg te zijn.

Wat is een mysticus? Het is moeilijk om het in woorden uit te leggen maar ik ga toch een poging wagen. Een mysticus heeft opnieuw contact met de bron van het leven. Eigenlijk heeft iedereen constant contact met de bron van het leven maar de gemiddelde mens verduistert deze zon door zijn eigen gedachten (alsof er wolken voor de zon hangen). De mysticus heeft alles losgelaten en daardoor schijnt de zon in hem feller dan bij de gemiddelde mens.

De psychoticus heeft alles nog niet losgelaten zoals de mysticus, net dat brengt hem in de problemen. Hij wordt overweldigd door de energie en hij voelt zich speciaal, uitverkoren en hij denkt dat de energie iets is dat hij (zijn kleine zelf) bezit. Hij verzint theorieën om alles te verklaren. De mysticus vertrouwt geen enkele theorie, hij verwerpt ze stuk voor stuk want hij weet dat de waarheid die hij ontdekt heeft niet in een theorie te vangen is. Hij probeert dan ook niet om mensen ongevraagd te overtuigen zoals psychotici dat wel doen. Hij voelt zich nooit aangevallen want hij weet dat wat hij echt is, niet bedreigd kan worden. Daarom is hij liefdevol en zonder angst. Hij heeft ontdekt dat alles één is en hij leeft die waarheid. Voor hem zijn er geen andere mensen en daarom houdt hij van hen zoals hij van zichzelf houdt. Hij is bescheiden, hij ziet in dat iedereen zijn weg gaat, de weg die op dat moment de juiste is voor die persoon. Hij is dus geen wereldverbeteraar in de zin dat hij een ideaal voor ogen heeft van hoe de wereld eruit zou moeten zien. Hij weet dat de wereld nu al is, zoals hij moet zijn. Het kan wel zijn dat hij juist door zijn visie andere mensen kan helpen maar dat is niet zijn bewust doel. Hij heeft geen doel. Hij is volledig doordrongen van het feit dat alles goed is.  Hij laat zich niets meer wijsmaken door de wereld en wat daarin gebeurt, hij heeft in zichzelf de ware wereld ontdekt. Tegelijkertijd functioneert hij zonder problemen in die wereld. Hij maakt zich niet meer druk om wat gebeurd is en hij maakt zich geen zorgen om wat zal gebeuren. Hij is thuisgekomen (bij God zouden de religieuzen zeggen). Hij wordt niet meer overweldigd door de levensenergie zoals de psychoticus. Ze stijgt nog wel op in hem, maar ze stroomt ook weer weg. Hij observeert de energie zonder erin te investeren zoals de psychoticus.

Om terug verder te gaan met mijn verhaal: ik werd dus meer en meer overweldigd door die energie die ik tevergeefs probeerde te beheersen. Er vond een opbouw van energie plaats, die geen weg vond naar buiten. Op een dag moest ik terug naar de universiteit gaan, maar ik hield het er niet meer uit. Ik moest weg, ik reed weg met de fiets en ik bleef fietsen. Rond de middag, legde ik mij neer in het riet aan een rivier. En ik sliep een beetje. Maar toen ik weer wakker werd, was ik nog altijd in die vreemde toestand. Het was alsof de wereld was opengebroken: alles zag er anders uit. Elk klein detail leek deel uit te maken van het grote geheel. Ik was als Alice in Wonderland beland.

’s Avonds vond ik dat het tijd was om terug naar huis te keren. Kwestie van mijn ouders niet ongerust te maken. Ik wou proberen om “normaal” te blijven functioneren maar er was geen houden meer aan. Gedachten overstelpten in steeds sneller tempo mijn geest. Het zou iedereen gek gemaakt hebben en mij dus ook. Ik probeerde theorieën te verzinnen om te verklaren wat ik meemaakte, om mij aan iets vast te houden. Soms vond ik een theorie maar enkele minuten later moest ik de theorie vervangen omdat ze niet klopte met een nieuwe gedachte. Ik voelde nog het meeste verwantschap met Jezus. Hij was ook veertig dagen in de woestijn geweest waar hij met de duivel had moeten vechten. Het was een kleine stap verder om dan te besluiten: Ik ben Jezus! Ik moet aan mijn taak beginnen om de wereld te redden.

De psychiatrie volgde. Er zijn nog wel wat genante dingen gebeurd, maar die zijn eigenlijk niet zo relevant. Het kan wel moeilijk zijn om daar achteraf mee om te gaan. In de psychiatrie onderging ik dan de normale behandeling. Haldol, benzodiazepines de hele resem. Na enkele weken werd ik rustiger. De psychiaters vonden dat het beter ging maar het voelde eerder als slechter. Ik voelde mij heel leeg. Mijn God, waarom hebt u mij verlaten?, zoiets. Op dat moment beginnen ze je ook duidelijk te maken wat er met je gebeurd is in hun ogen. En dat is helemaal geen fraai verhaal. Psychose, schizofrenie, manisch depressief. Ze hebben echt geen enkel goed woord over voor wat er met je gebeurd is. Je bent ziek en het is een ziekte die je je hele leven zult meedragen. Dan gaan ze ook nog eens op zoek naar waar het is beginnen mislopen, naar wat de oorzaak is. Zelf ben je daar ook mee bezig (je wil ze graag wat helpen), zonder dat dit ook maar iets oplevert, buiten het feit dat je overal in je verleden oorzaken ziet.  Na 7 maanden was ik terug buiten. Ik kroop weer recht, ik vervolgde mijn studies.

Tot in het laatste jaar had ik geen grote problemen. Ik leefde zonder geneesmiddelen, die had ik zelf gestopt. Wel voelde ik af en toe zelf dat ik ze nodig had. Dan nam ik opnieuw enkele dagen. En dan ging het weer. Ik ging ook af en toe naar een psychiater. Zijn houding was wel goed: aanvaardend, geen dogma’s wat geneesmiddelen betreft.

In het zevende jaar geneeskunde moest ik kiezen wat ik ging verder studeren. Ik had een droom om psychiater te worden. Ik wou de ervaring die ik had opgedaan aanwenden om andere mensen te begeleiden. De professor die ik had ingelicht over mijn verleden vond dat echter geen goed idee. Hij vond dat ik een job met houvast nodig had. Ondertussen heb ik een job met houvast gevonden (aan de staat), ik moet toegeven dat hij wel een beetje gelijk had. Hoewel ik waarschijnlijk wel een zeker talent heb om met psychotici (en andere psychiatrische patiënten) om te gaan, maakt dat ook wel van alles in mij wakker, wat tot een nieuwe psychose zou kunnen leiden. Toen ik echter afgewezen werd om psychiatrie te gaan doen, kreeg ik vrij snel daarna een nieuwe psychose. Het verhaal was vrij gelijkaardig met de eerste keer. Het herstel was nog moeilijker. Depressie, diepe depressie. Ik heb twee studiejaren verloren. Op bepaalde momenten dacht ik dat ik nooit mijn diploma zou hebben gehaald. Maar uiteindelijk ben ik er toch in geslaagd met de moed der wanhoop.

Na het diploma: de rustige job met houvast (29-nu)

Na mijn diploma heb ik vrij snel die job met houvast die de Prof psychiatrie voor mij het beste vond, gevonden. Ik was eerst nog in de arbeidsgeneeskunde beland. Dat was echt een negatieve keuze zoals ze zeggen. Ik hield het niet lang vol. Ik zat even weer helemaal aan de grond maar tegelijk was dat ook een bevrijding en ik had tenslotte een diploma, ik kon even niets doen. (Een beetje raar hoeveel belang een diploma in deze maatschappij heeft). Na enkele weken is er toen iets uit de lucht gevallen. Daar werk ik nu nog altijd (al zeven jaar nu). Op mijn 31^ste ben ik nog een keer anderhalve maand opgenomen geweest maar toen ben ik vrij snel hersteld. Ik neem nu nog altijd twee geneesmiddelen (1 antiepilepticum en een neurolepticum in de helft van de laagste dosis). Ik ben niet van plan dat ooit te stoppen onder het motto: “Never change a winning team”. Ik heb er ook geen last van. En als ik de geneesmiddelen één nacht vergeet heb ik daar de volgende dag al last van (misschien omdat mijn lichaam daar nu zo aan gewend is?).

Ik heb nu een vrouw en een kind en twee stiefkinderen en dus ook een job. In het Engels samengevat: “a full life”.

Ik schrijf zelf mijn geneesmiddelen voor. Ik heb in vier jaar geen psychiater of psycholoog meer gezien.

Wat met de energie en de ervaringen?

Eigenlijk zijn veel van de oorspronkelijke ideeën en ervaringen die ik op mijn twintigste tijdens mijn psychose had, nog steeds actueel. Ik stroom vaak vol met energie maar ze stroomt nu ook weer weg. Als ik naar een muur kijk, denk ik nog altijd dat ook de muur leeft. Als ik in de spiegel kijk, kan ik mij niet van de indruk ontdoen, dat ik niet dat lichaam ben, dat ik zie in de spiegel. De anderen zien mij als dat lichaam, maar ik voel dat ik veel vrijer en uitgebreider ben dan dat. Alsof al mijn cellen verbonden zijn met het hele universum (dixit Robert Adams). Ik heb dan ook bijna geen angst meer voor de dood. Ik voel mij heel geborgen in iets groter.

De genezer

De oorspronkelijke droom om dokter te worden en mensen te genezen is wat veranderd: ik heb het gezegde “geneesheer genees uzelf” ter harte genomen en ben diep in mezelf gedoken. Er is nu niet meer die nood om iemand anders te genezen. Een nood die waarschijnlijk ten dele voortkomt uit het verlangen om zelf belangrijk te worden. Er is een grote bescheidenheid in de plaats gekomen, die toestaat dat andere mensen hun weg gaan. Ik heb er vertrouwen in dat alles al op de juiste plaats ligt. Je kan iemand anders niet redden. Elkeen dient zijn eigen probleem op te lossen. Wel kan ik getuigen over mijn weg. Ik kan proberen te wijzen naar de goudmijn waar ik op gestuit ben, maar elkeen dient zelf te graven.

Die goudmijn is echt wel iets speciaals en ik denk dat veel psychotici (zoniet alle) ermee in contact komen net zoals de mystici en ook de andere mensen op bepaalde momenten in hun leven of bij hun dood.

Die goudmijn is een volledig aanvaardende liefde afgewisseld met een immense stilte.

Die goudmijn is wat wij zijn.

Vriendelijke groeten aan ieder van jullie,

Een lotgenoot. 

-->

So the question is, is there a way to have real happiness that is unchanging? Is there a way to have unalloyed happiness, uninterrupted happiness, that has absolutely nothing to do with person, place or thing? The answer is yes. As a matter of fact, the happiness that I'm referring to is your real nature. This is what you really are, happiness, true happiness, that has absolutely nothing to do with the world, or your body, or other planets, or anything else. That happiness may be called bliss, total joy. All you have to do to achieve this happiness is to kill your ego. It sounds like a hard job, but it's not. You destroy your ego by beginning to live in the now. By letting go of the past, not concerning yourself with the future, and living in the eternal now. (Robert A)

-->